Reakcja na modernizm.

"Prawdziwy miłośnik sztuki powinien łączyć w sobie wraz ze znajomością i trafną oceną zabytków zrozumienie dla sztuki żyjącej i rozwijającej się w formach nowych. Nie powinien on nigdy - jak to się niestety czasem zdarza - wstrzymywać rozwoju nowej sztuki. Jego zdaniem popierać sztukę nowoczesną wszędzie, gdzie to bez szkody dla zabytków stać się może."

Cytat z wystawy, niestety nie podano autora - czyżby Adolf Szyszko-Bohusz we własnej osobie? 

Reakcja na modernizm to tytuł wystawy w Muzeum Narodowym, prezentującej twórczość Adolfa Szyszko-Bohusza. Można oglądać ją od października, ale ja dopiero teraz znalazłam czas, żeby ją odwiedzić. Wspaniałym pomysłem była wizyta w Muzeum w czwartek rano - byłam na wystawie sama, ba, w całym Muzeum było może maksymalnie 10 osób. Co za rozkosz - ja i projekty Szyszko-Bohusza... i trzy osoby z obsługi wystawy, pilnujące, żebym czasem nie zrobiła zdjęcia. 

Reaction to modernism is a title of the exhibition in the National Museum, showing the works of Adolf Szyszko-Bohusz. 

A.Sz-B.

Profesor Adolf Szyszko-Bohusz przedstawiony jest na wystawie jako architekt państwa - jego projekty często miały podkreślać moc Rzeczypospolitej. Sam, uczestnik walk legionowych, miał "po drodze" z Piłsudczykami. Czy dlatego to on, po odejściu z Legionów, w 1916 został wybrany na dyrektora renowacji Zamku Wawelskiego? Nie wiem, ale z pewnością był odpowiednią osobą na to stanowisko. Szyszko-Bohusz zaprojektował w Krakowie Dom im. Piłsudskiego, w Wiśle Zamek Prezydenta, a wśród jego niezrealizowanych projektów była też idea stworzenia Panteonu Narodowego na Wzgórzu Wawelskim (w miejsce poaustriackiego szpitala) i ciekawa koncepcja Gmachu Głównego Muzeum Narodowego - z kolumnadą otwierającą perspektywę na Kopiec Kościuszki.

Professor Adolf Szyszko-Bohusz is shown as the architect of state - his designs often were supposed to emphasise the power of the Republic of Poland. He was fighting in the army organised by Piłsudski. Was it the reason why he was chosen the director of the renovation of the Wawel Castle? I don't know, but for sure he was a good person for this post. Szyszko-Bohusz designed in Cracow the Piłsudski's Centre, in Wisła the castle of Polish President and one of his ideas was to create the National Pantheon on the Wawel Hill and an interesting concept of the National Museum.

Wystawa prezentuje trzy obszary działalności architekta - konserwację, projekty historyzujące oraz modernizm.

The exhibition shows three areas of the architect's work - conservation, historicistic designs and modernism.

wystawa - zdjęcie z Gazety Krakowskiej

Konserwator. Conservation.

Jego idea konserwacji była sprzeczna z ówcześnie panującą zasadą zachowania i eksponowania tego, co pozostało. Szyszko-Bohusz przeciwnie - chciał przywrócić dawny blask, nawet jeśli nie było to całkowicie zgodne z prawdą historyczną. Starał się oddać klimat dawnych wnętrz. Jako konserwator pracował na Wawelu, ale również w Warszawie - gdzie przywracał blask Pałacowi w Łazienkach i  Zamkowi Królewskiemu - tej realizacji, ze względu na zniszczenia wojenne nie możemy już oglądać.

His idea was contrary to the ruling idea of maintenence and exposing of what was remaining. However, Szyszko-Bohusz wanted to bring back the former glamour, even if it wasn't corresponding with the historical truth. He was trying to show the past atmosphere. As a conervator he worked on the Wawel Hill, but also in Warsaw - in the Castle and in Łazienki, but because of the II wold war we ca't see the results.

Warszawa

Kostium Stylowy. Stylistic Costume.
Tę część wystawy poświęcono projektom historyzującym, nawiązującym do poprzednich stylów w historii sztuki. Tu można obejrzeć prace konkursowe - m.in. projekt Świątyni Opatrzności Bożej w Wilanowie, Katedry w Katowicach czy Bazyliki Morskiej w Gdyni. Szyszko-Bohusz zaprojektował też m.in. wieczernik na Jasnej Górze i Mauzoleum Józefa Bema w Tarnowie.

This part of the exhibition shows the historicistic designs, inspired by the previous styles in the history of art. We can see here the works from all Poland.

Częstochowa

Modernizm

Modernizm Adolfa Szyszko-Bohusza to łączenie tradycji i nowoczesności. W funkcjonalistyczne projekty wplatał tradycję akademicką. Do jego modernistycznych projektów należą między innymi: budynek Feniksa w Krakowie (dziś w kostiumie stylowym nałożonym przez Niemców w okresie II wojny światowej), sanatorium w Żegiestowie (dziś w opłakanym stanie) czy zamek Prezydenta RP w Wiśle (już przed 1939 dodano spadziste dachy w miejsce tarasów).

His modernism is a joint of tradition and modernity. He joined the functionalism with the academic tradition. 

Wisła

Ciekawym uzupełnieniem wystawy jest jej ulotka, na której wydrukowano mapkę z propozycją spaceru śladami ASzB po Krakowie. Na blogu kilka jego realizacji opisałam w notkach z serii Metamorfozy oraz w ostatnim spacerze śladami architektury międzywojennej.

The leaflet is a nice complement to the exhibition. with the map and the idea of the walks printed on. On the blog soe of his designs were described in the Metamorphosis and the recent walk with the interwar architecture.

Żegiestów

Chyba słusznie nazywano profesora czasem Adolfem WSZYSTKO-Bohuszem. Myślę, że pasowałoby też Adolf WSZĘDZIE-Bohusz, bo jego realizacje możemy oglądać od Lwowa po Poznań.