niedziela, 11 maja 2014

Dziedzińce UJ.

Z okazji jubileuszu Uniwersytet przygotował spacer przez dziedzińce wokół Collegium Maius.

Spacer rozpoczął się na Dziedzińcu Huta, niewielkim, dawnym dziedzińcu gospodarczym, którego nazwa jest spolszczeniem używanej dawniej niemieckiej nazwy. Dziś znajduje się tam niewielka kawiarenka i prezentowane są rzeźby Karola Badyny, które wcześniej można było oglądać w Ogrodzie Profesorskim.



Tuż obok znajduje się Dziedziniec Collegium Nowodworskiego. W 1586 roku pojawił się wśród profesorów pomysł utworzenia Classes, pierwszej w Rzeczpospolitej szkoły mającej przygotowywać do studiów uniwersyteckich. Budynek jednak jest późniejszy, a swoją nazwę zawdzięcza dobrodziejowi gimnazjum - Bartłomiejowi Nowodworskiemu, który po burzliwej młodości i pobycie za granicą, wrócił do Polski, działał na rzecz rozwoju kultury i edukacji. Nowodworski przekazał ten budynek gimnazjum. W późniejszych czasach w budynku zgromadzono część księgozbioru Biblioteki Jagiellońskiej. Tu odbywały się Sejmy Rzeczpospolitej Krakowskiej w pierwszej połowie XIX wieku. Tutaj też w 1939 roku miła miejsce premiera przedstawienia Kalejdoskop z Karolem Wojtyłą w roli byka!






Stamtąd przez zazwyczaj zamknięte przejście udaliśmy się do Collegium Maius, najstarszego budynku uniwersyteckiego, którego początki sięgają 1400 roku i odnowienia Akademii dzięki testamentowi królowej Jadwigi. Władysław Jagiełło  odkupił od mieszczanina Pęcherza budynki znajdujące się przy Zaułku Żydowskim z przeznaczeniem dla Uniwersytetu i w przeciągu kolejnego stulecia ukształtowało się Collegium Maius w obecnym kształcie. Mieszkali tu profesorowie teologii, uważanej wówczas za królową nauk. Budynek nieco podupadł w okresie Kołłątajowskiej reformy Akademii, a w XIX wieku nadano mu neogotyckie kształty. Znajdowała się tu biblioteka do 1940 roku, kiedy przeniesiono ją do obecnego gmachu. Po wojnie pod okiem profesora Karola Estreichera dokonano gruntownej restauracji budynku oraz utworzono Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas spaceru specjalnie dla nas (nie o pełnej godzinie) zagrał zegar, odnowiony z okazji jubileuszu.




Obecnie można zwiedzać wspaniałą wystawę czasową Piękno Darowane. Dzieła Ofiarowane Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w zbiorach Collegium Maius. Zobaczymy tu globusy podarowane przez Jana Brożka, przyrząd astronomiczny z darów Stanisława Augusta Poniatowskiego, obraz od Jana Matejki i Oscara Andrzeja Wajdy. Jednak najsmutniejszą częścią ekspozycji jest historia dokumentów fundacyjnych UJ. Pergaminy, ukryte 1 września 1939 roku pod posadzką Collegium Novum rozpadły się w czasie wojny, jedynie pieczęcie przetrwały.





Z Maius przeszliśmy do Ogrodu Profesorskiego i Collegium Novum. Oba te miejsca już opisywałam, teraz wpis o Collegium Novum został zaktualizowany o zdjęcia z Auli Collegium Novum i sali 56 dzisiaj byłam tam pierwszy raz w życiu w towarzystwie aparatu ;). 




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz